بررسی مراتب بندگی و عبودیّت در قرآن و حدیث

چکیده تمام آفریده های عالم ، در مسیر تکاملی و سیر صعودی به سوی کمال مطلق ؛ خداوند متعال و خضوع در برابر او در حرکتند .انسان در نگاه اسلام موجودی ارزشمند و منحصر به فرد است که فرشتگان در برابرش سجده کردند ، آسمان و زمین در تسخیر اوست و توانسته است بار امانت الهی را بر دوش کشد ، او از طرف پروردگار جهان به عنوان نماینده و جانشین انتخاب شده و تفاوت سیر تکاملی انسان با دیگر موجودات در آن است که حرکت تکاملی انسان هنگامی ارزشمند است که با آگاهی و بینش نسبت به معبود خویش و مرتبه وجودی خود و کیفیت رابطه خود با خدا همراه باشد و تنها چنین اظهار خضوعی است که انسان را به مراتب عالی بندگی نایل می سازد . عبادت و عبودیّت گوهر گرانبهایی است که باطن آن آزادی است و تنها طریق حرکت به سوی خداوند تبارک وتعالی است . در میان مقاماتی که برای بشر برشمرده اند ، هیچ مقامی ارزنده تر و بالاتر از مقام بندگی نسبت به خداوند نیست. قرآن کریم عبودیّت و بندگی را حصاری می داند که شیطان و حزبش به آن راه ندارند ، و سعادت دنیا و آخرت وعاقبت نیک و بهشت را از برای بندگان واقعی می داند و بندگی حق را مبدأ و منشأ تمام نیکی ها و مأمن از شرور معرفی می نماید. قرب به پروردگار عالمیان امکان پذیر نیست مگر با تسلیم و اطاعت محض از دستورات خداوند عزوجل. در همین راستا برای تبیین اهمیّت موضوع عبودیّت و بندگی ونیز بررسی مراتب آن ، رساله حاضر در شش فصل تنظیم شده است . کلید واژه ها : عبودیّت ، معرفت ، محبّت ، اخلاص .